Itzulpenari buruzko zenbait aldizkariren berri ematea
Jose Luis Agote

BABEL. Revue Internationale de la Traduction. Organe Officiel de la Fédération Internationale des Traducteurs. Publié avec le concours de l'UNESCO. Organe trimestriel d'information et de recherche dans le domaine de la traduction. International Journal of Translation. Official Organ of the International Federalion ot Translator. Published with the Assistance of UNESCO. Qualterly Journal devoted to information and research in the field of translation. Vol. XXXII. N. 3/1986.

Sommaire-Contents

Editorial

Articles

MURIEL VASCONCELLOS: A Functional Model of Translation: Humor as the Case in Point.
W. TERRENCE CORDON: Translating Word-Play: French-English. English-French.
GEORG TRUBNER: Johann Joachim Christoph Bode -fuhrender Vermittler zwischen der englischen und deutschen Literatur und einflulSreicher Ubersetzer der vorklassischen Zeit.

Le monde de la traduction - The World of Translation

La Vie de la FIT - The Life of FIT
Les Organes de la FIT - The Organs of FIT
Revues et bulletins des societes de la FIT - Reviews and Newsletters of FIT member societies.

Climats de la traduction: faits et chiffres - Climates of Translation: facts and figures.

Collection UNESCO d'aeuvres representatives - UNESCO Collection of Representative Works.

Informations Bibliographiques et Lexicographiques Bibliographical and Lexicographical Information.

JEAN DELISLE: Au coeur du trialogue canadien.

HENRY G. BURGER: The Wordtree (GYORGY RADO).

J.C. SANTOYO: El delito de traducir (GYORGY RADO).

RONNIE APTER: Digging for the Treasure. Translation after Pound.

WERNER CREUTZIGER: In Dichters Lande gehen. Ubersetzen als Schreibkunst (GYORGY RADO).

EDMOND CARY: Cornment faut-il traduire? (GYORGY RADO).

JANKO MODER: Slovenski Leksikon novejsega prevajanja (GYORGY RADO).

JACQUES DERRIDA: Des Tours de Babel.

ANTOINE BERMAN: L'epreuve de ltetranger: culture et traduction dans l'Allemagne romantique (YVES GAMBIER)
Dictionary of Electrical Engineering and Electronics. German-English.
Dictionary of Animal Production Terminology, by the European Association for Animal Production. Engli sh-French-Spanish-German-Latin.

GUIDO GOMEZ DE SILVA: Elsevier's Concise Spanish Etymological Dictionary.

ROLF SUBE: Dictionary of Radiation Protection. Radiobiology and Nuclear Medicine.

Terminologie -Terminology

JEAN MAILLOT: Le mot juste.

Forum

Nos auteurs - Our authors

Babel aldizkariaren zenbaki honek hiru artikulu eskaintzen ditu literatur itzulpenaren arazoei buruz.

Muriel Vasconcellosek ahalegin bat egiten du aditzera emateko posible dela umorea itzultzea eta zer zentzutan den ere argitzen du. Metodo estrukturalista erabiliz brasildar ponugesezko testu-corpus bat eskaintzen du.

W. Terrence Gordonek ingeles eta frantsesezko adibide konkretoekin lantzen du arazoa ela iradokizun praktikoak eskaintzen ditu literatur-itzultzaileentzat.

Hirugarren artikuluak Europako itzulpenaren historiari ekarpen bat egiten dio J.J. Ch. sode ( 1730-93) ingeles eta frantsesezko literaturaren itzultzaile alemaniar izan zenaren bem emanez.


BABEL. Revue Internationale de la Traduction. Organe Officiel de la Fédération Internationale des Traducteurs. Publié avec le concours de l'UNESCO. Organe trimestriel dtinformation et de recherche dans le domaine de la traduction. International Journal of Translation. Official Organ of the International Federation of Translator. Published with the Assistance of UNESCO. Quarterly Journal devoted to information and research in the field of translation. Vol. XXXII. N. 4/1986.

Sommaire-Contents

Editorial

Articles

GONIE BANG: The Imagination of the Writer and of the Literary Translator.
KATHARINA REISS: Ortega y Gasset, die Sprachwissenschaft und das Ubersetzen.
INGRID KURZ: Dolmetschen im alten Rom.
HENRI VAN HOOF: La traduction aux Pays-Bas et en Flandre.

Le monde de la traduction - The World of Translation

La Vie de la FIT - The Life of FIT
Les Organes de la FIT - The Organs of FIT.
Revues et bulletins des societes membres de la FIT - Reviews and Newsletters of FIT member societies.

Climats de la traduction: faits et chiffres - Climates of Translation: facts and figures.

Collection UNESCO d'ceuvres representatives - UNESCO Collection of Representative Works.

Informations Bibliographiques et Lexicographiques Bibliographical and Lexicographical Information

Translation Perspectives 11, ed. Marilyn Gaddis Rose.
RIA VANDERAUWERA: Dutch Novels Translated into English (MARLYN GADDIS ROSE).
K. NENTWIG: Elsevier's Dictionary of Opto-Electronics and Electro-Optics.
HUGHES VAUCHER: Elsevier's Dictionary of Trees and Shrubs.
GORDON LOGIE: Glossary of Planning and Development.

Terminologie - Terminology.

CHR. LAUREN: Nordterm.
S. L0LAND: The Nordic Language Secretariat.

Forum
Prizes Awarded to Trarislators.

Nos auteurs - Our authors.

Zenbaki honetan bereziki azpimarratzen da Ekialde Urruna eta Euramerikaren arseko itzulpena, eremu hispanikoa eta beste eremuen aneko itzulpena eta baita antzinatea eta Aro Modernoaren anekoa ere.

Hego Koreako Gonie sangek Txinako Errepublika Herritarrean dagoen itzulpen-giroaren berri ematen du eta Ekialde Urruneko itzultzaileak egiten dituzten ahaleginen bem ematen digu munduaren beste alderdi batzuekiko harremanak ezartzeko.

Bang profesoreak itzultzaile literarioaren bokazio unibertsala azpimarratzen du eta Txinako Herri-Errepublikari buruz ematen dituen datuek nahiko ongi deskribatzen dute herrialde hartako itzultzaileen statusa eta antolamendua.

Katharina Reiss, alemaniar traduktologo sonatuak, Ortega y Gasseten "Esplendor y Miseria de la Traducción" saiakeraren bertsio berri bat egin duelarik, aurretik zegoenarekin konparatzetik sonutako oharrak eskaintzen ditu eta gainera saiakeraren analisi bat egiten du.

Ingrid Kurzek, Aintzinako Erroman interpretaritza-kasuak aipatzen dituzten autoreen aipamenak dakartza. Eta Henri van Hoof, holandar traduktologoak holanderarako itzulpenaren histona orokor bat egiteko datuak biltzeari ekin dio obra literario eta zientifikoak barne direla. Erdi Arotik hasi eta gure egunotara arteko europar kulturaren ikuspegia ematen du.

Terminologi zutabeak oraingoan eskandinabiar herrialdeei buruzko informazioa dakar, eta FORUMen itzultzaileek irabazitako sarien berri ematen da.


BABEL. Revue Internationale de la Traduction. Organe Officiel de la Fédération Internationale des Traducteurs. Publié avec le concours de l'UNESCO. Organe trimestriel d'information et de recherche dans le domaine de la traduction. International Journal of Translation. Official Organ of the International Federation of Translator. Published with the Assistance of UNESCO. Quarterly Journal devoted to information and research in the field of translation. Vol. XXXIII. N. 1/1987.

Sommaire-Contents Editorial

Articles

GYORGY RADO: A Typology of LLD Translation Problems.
ELENA NIKOLOVA: Bulgarian Literature in Translation. Problems of a Language of Limited Diffusion.
BOGNA OPOLSKA-KOKOSZKA: Pour un modele interdisciplinaire de la traduction.
HENRI VAN HOOF: La traduction aux Pays-Bas et en Flandre II

Le monde de la traduction - The World of Translation
La Vie de la FIT - The Life of FIT
Les Organes de la FIT - The Organs of FIT
Revues et bulletins des societes de la FIT - Reviews and Newsletters of FIT member societies.

Climats de la traduction: faits et chiffres - Climates of Translation: facts and figures.

BELGIQUE: La traduction administrative en milieu national et international.

Collection UNESCO d'ceuvres representatives - UNESCO Collection of Representative Works.

Informations bibliographiques et lexicographiques Bibliographical and Lexicographical Information

JUSTA HOLZ-MANTTARI: Translatorisches Handeln.
Ed. CATRIONA PICKF,N: Translation and Commu:lication.
Ed. EVA H. STEPHANIDES: Contrasting English with Hungarian.
HELEN THOMAS - JUDIT MOLNAR: Hungarian into English and Back. A Book of Exercices in Translation and Style.
PAUL BENNETT and others: Multilingual Aspects of Information Technology.

DETLEV BLANKE: Internationale Plansprachen. Eine Einfuhrung.

Terminologie - Terminology
Three inportant books in the field of terminological research:
Ed. WOLFGANG NEDOBITY: Terminologies for the Eighties. With a special section: 10 years of Infoterm.
Ed. MAGDALENA KROMMER-BENZ: Second Infterm Symposium - Deuxieme Symposium d'lnfoterm.
KLAUS BAAKES: Theorie und Praxis der Terminologieforsung Deutsch-English.

Forum
An International conference on "Translation Theory and the Training of Translators and Interpretrs" in Berlin GDR.
Prizes awarded to Translators
Manifeste de Tours (Guillemette Belleteste).

Nos auteurs - Our authors

Babel aldizkariaren ale honetan badira bi artikulu behintzal, euskal ieultzailearentzat, eta euskal itzulpenak ardura dion ororentzat, bereziki interesgarriak direnak.

G. Radó, aldizkari honen beronen zuzendariak, bera ere hedadura txiki bateko hiztuna izanik, hungariarra hain zuzen, artikulu labur baino trinko batean, hedadura txikia duten hizkuntzetako itzulpena definitzen eta hizkuntza horietatiko eta horietarako itzulpenaren ezaugarri eta arazo nagusienak aipaeen ditu.

Hedadura txikiko hizkuntza, berorren hiztunen, bestelako erabiltzaile eta ikasleen kopuruaren arabera definieen du.

Hedadura txikiko hizkuntz hauetako arazoak sei iturburu-modutatik datozela dio G. Radók: hizkuntzen ezaguera, itzulpen gogor edo egoskaitzaren papera hizkuntza hauetan; beste itzulpen batetik eta ez jatomzkotik egindako itzulpenarena; jatorrizko eta xede hizkuntzako antzeko adierazkizunen esanahi desberdintasunak; itzultzailearen ama hizkuntzatik bestetara egiten diren itzulpenak; hedadura txikiko hizkuntzetako itzulpenak mundu-literaturarekin duen zerikusia. Sei arazo moduok labur eta zehatz aztenzen ditu G. Radón bere artikuluan

Elena Nikolovak Bulgariako literaturan itzulpenak izan duen papera aztertzen dus hedadura txikiko hizkuntzetako itzulpenaren adibide bat emanez horretan.

Hedadura txikia duten hizkuntzetako itzulpenaren gai honetatik aparte, Bogna Opolska-Kokoszka teonlariak itzulpenaren ikerketarako disziplinarteko modelo bat proposatzen du. Itzulpenaren teonlari honek dioenez, ohituegiak gaude itzulpena ikuspegi linguistiko soil batetik begiratzen. Ikuspegi orekatu batetara insteko, ordea, ikuspegilinguistiko honez gainera, ikuspegi filosofikoa, psikologiazkoa eta soziokulturala ere kontutan artu beharrekoak dira.

Henn van Hoofek, bere aldetik, Babel aldizkari honen aurreko alean hasia zuen neerlanderazko itzulpenaren histona laburrari jarraipena ematen dio.


CONTRASTES. Revue de l'Association pour le Developpement des Etudes Contrastives. Nº 12. Mai 1987

C. BOISSON: L'auxiliaire "faire" comme trace anonciative et le concept de maîtrise.
A. BENELAC: Différents modes d'expression de l'intensité affective utilisée en Jaquétia.
R. AIT-OUMEZIANE: Grammaire et enseignement du français aux arabophones: la solution d'une pratique contrastive.
A. MINGUZZI: Les interferences sur le systeme linguistique second en formation.
A. MURIAS: A propos de quelques resultats theoriques et pratiques de ia theorie de la valence appliquee au portugais et a l'allemand.
A. RAULIN: Langues et espaces: les "phrasal verbs" en anglo-americain.

Comptes rendus et colloques.

Courrier des lecteurs.

CONTRASTES aldizkaria beti da' interesgarria. Ale honetan hala ere badira zenbaiot autikulu euskal irakurlearentzat h1teres berezia dutenak, Senezen ale honetan bereziki. beronen gai ia monografikoa itzulpena eta hizkuntzen irakaskuntzaren arteko erlazioa delarik.

Hala, R. Ait-Oumeziane-ren artikuluan gramatikaren erabileraren edo gramatikazko kontzeptuen erreibindikazio bat egiten da hizkuntzen irakaskuntzarako. Autoreak bere esperientzian erreparatu ahal izan duenez, arabe hiztunek frantzes ikastean izaten dituzten interferentziak eragozteko eta itzunzeko, praktika horretan antzematen diren interferentziak eragiten dituzten hizkuntzarteko desberdintasunak sistematikoki tratatuko dituen estrategia bat prestatu behar da. Horretarako ez dute askonk balio xede-hizkuntzaren mekanismuak deskribatzen dituzten ohizko gramatikek, bistan da.

A. Minguzzik, zentzu berean, Contrastes aldizkanaren aurreko alean hasiera eman zion ikerketarari jarraipena ematen dio, frantsesa ikasten ari den italianoak izan ohi dituen interferentzia ohizkoenak banan banan aztertuz eta interpretatuz.

Augusto Munas irakasle ponugesak, hizkuntzen irakaskuntzarako metodologia berrien eraikuntzan garrantzia handia izan duen balentziaren kontzeptua aztertzen du. Helbig/Schenkelek alemanierazko aditzen desknbapenerako erabili izan duten balentzia sintaktikoaren kontzeptua aditzera eman ondoren, mode lo hori osatu eta hobetzeko zenbait proposamendu egiten ditu.


Cuadernos de Traducción e Interpretación. Quaderns de Traducció i Interpretació. E. U. Y.I. Escuela Universitaria de Traductores e Interpretes. Universidad Autonoma de Barcelona. Bellaterra, 1986. N. 7.

Índice

Informe: Traducir a los clásicos.

Las dos fases de la traducción de textos clasicos latinos y griegos. Valentín García Yebra.
Sobre las traducciones de la "Biblioteca Clásica Gredos". Carlos Carcía Gual.
Tres traducciones de un mismo texto poetico latino. Virgilio Bejarano.
Cor d'entrada de les Suplicants d'Esquil. Manuel Balasch. "El rapte d'Hèlena", Col lut (traducció de Francesc J. Cuartero i Iborra).
De arte translationis. Francesc J. Cuartero i Iborra.
Entrevista a mossen Manuel Balasch i Recort. Els clàssics en català; La Fundació Bemat Metge. Lourdes Mañé i Martí.

Artículos

P. NEWMARK: La ensenanza de la traducción especializada.
PHILIPPE CURVERS, JEAN KLEIN, NINA RIVA et CLAUDE WUILMART: La traduction d vue comme exercice preparatoire et complementaire a l'interpretation de conference.
AGUSTIN COLETES BLANCO: Perez de Ayala, traductor del ingles.
LIDIA ANOLL: Les traduccions catalanes de l'obra de Balzac.
ALEX ALSINA i AURORA BEL: Els pronoms personals en catala i en castella: Analisi i contrast.
MIGUEL REQUENA: Ida y vuelta a Venecia: Viajes en solitario de un joven poeta.
JOSE ANTONIO ZABALBEASCOA: Un drama nuevo y Yorick's Love.
MANUEL R TOST PLANET: Claude Simon y "la materia de España".

Entrevista

Entrevista amb David Rosenthal. Anialia Rodríguez Monroy.

Reseñas.

Aldizkari trinko eta mamitsua da hau. Lehenengo atalean zenbait klasikoren ivulpenak dakartza, batzuetan soilik, batzuetan zenbait konparatunk, eta beren jatomzko testuak; bestalde ere, testu klasikoen itzulpenerako sortzen diren gramatika eta interpretazio arazoak komentatzen dira eta baita hauei aurre egiteko era desberdinak, joera desberdinen abantailak eta desabantailak. "Biblioteca Clasica Gredos" sailaren zergatia, asmoak eta ezaugarriak esplikatzen ditu beraren asesore den Carlos Garcia Gual-ek. Manuel Balasch i Recort-i egiten dioten elkarrizketa ere oso interesgarria da.

Hala ere, bigarren atala imditzen zait interesgarriena, artikuluak alegia. Hemen ageri direnetan, Pérez de Ayala-ri bunuzkoa gustatu zait gehien. Idazle honek oso jarrera garbia zuen itzulpenari buruz eta baieztapen borobilak eta ausartak egiten ditu idazteaz eta itzulpenaren alderdi eztabaidatuenez. Esate baterako, hona bere esaldi batzuk: Si una traducción cualquiera, sobre todo en verso, anda frisando siempre en traición y crimen de lesa majestad poética, ¿qué no ocurrirá cuando sobre este natural riesgo se añade el surplus de aquellas caprichosas exigencias? Geroxeago: Toda obra literariamente buena es traducible, porque su bondad y su aptitud para ser traducida vienen a ser la misma cosa. Su bondad es su sustancia. Gaztelerazko literaturaren frakasua atzerrian ea idazleen itzulezintasunari zor zaion galdetzean honela erantzuten du: Es que si son intraducibles no merecen ser leídos en la legua original. Toda lectura es una traducción mental. Yo divido los escritores de mi país en traducibles e intraducibles. Uno de esos matuteros del idioma, puristas y clasicistas a tontas y a locas, eligiría al intraducible. Por el contrano, yo pienso que el bueno es el traducible. Pérez Ayala-rentzat, beraz, mami bera azal desberdinez ematea da itzulpena. Marni hau bertsio orijinala, kasu honetan unibertsala da esentziaz, baina formaz alda daitekeena. Hala behar ere, gainera, transzendente izango bada Ondoren, bere itzulpen batzuk ematen dira, bere ideiak praktikan erakustearren, eta, egia esan, oso dotore eta onak dira, esannahi aldetik zehatzak. Artikulu horretarako, egileak, Ayala-ren liburu askotatik atera ditu intzi eta komentario horiek. Beste artikulu guztiak edo gehienak irakaskuntzaren ikuspuntutik hartuak daude gehienbat.

J. L. Agote


La traduction. De la théorie a la didactique. Etudes réunies par Michel Ballard. Université de Lille III. Travaux et Recherches.

Table des Matieres MICHEL BALLARD: Presentation.
MICHEL BALLARD:La Traduction releve-t-elle d'une pedagogie?
GEORGES MOUNIN: Pour une Pedagogie de la Traduction.
JEAN-RENE LADMIRAL: Pour la Traduction dans ltenseignement des langues, "Version" moderne des humanites.
CLAUDE TATILON: Place de la Linguistique en Pedagogie de la Traduction.
MAURICE PERGNIER: La Traduction, les structures linguistiques et le sens.
MARIE-CLAUDE et GUY BOURQIIIN: Les problemes de la Traduction Automatique.
GEORGES GARNIER: L'Aspect Verbal en Anglais et en Fran,cais. Note de systemati4ue comparee.
MICHEL BALLARD: Le Syntagme Prepositionnel expansion du Syntagme Nominal dans sa Traduction de l'Anglais au Français.
MICHEL KRZAK: Traduction et Terminologie. JEAN-RENE LADMIRAL: Traduction et Psychosociologie.

APETI. Boletín Informativo de la Asociación Profesional Española de Traductores e Intérpretes. Diciembre 1986. N. 26.

Sumario

Apeti informa Creación de una Escuela de Traductores Jurídico-Administrativa en el Pais Vasco.
Admisiones.
Balance General de 1986 - Tesorería.
Clasificación OlT/Ginebra.
Nota necrológica.

Congresos - Efemerides Reunión del Consejo y Bureau de la FIT en Granada
I Simposio Internacional de Traducción en Lengua Catalana.
Encuentro de traductores peninsulares en Santiago de Compostela.

Colaboraciones

Traducción y enriquecimiento de la lengua del traductor (continuación).
L'aiuto del computer al lavoro del traduttore.
La formación de Traductores e Intetpretes (Universitat Autonoma de Barcelona).
Le problème de la traduction des noms propres.

La prensa informa Premio Nacional de Traducción a la de "Shih Ching" al castellano.
Distribuidas las subvenciones de Cultura a la traducción.
El proyecto de ley de propiedad intelectual, a las Cortes.
Piden mas traducciones de las lenguas peninsulares.
Ovidio y los traductores.

"Colaboraciones" atalaz gainera ezer gutxi esan daiteke Apeti-ren ale honi buruz, goiko aurkibide edo sumario horretan ageri diren izenburuak laburki azal'tzera mugatzen bait da beste guztia

Aipatutako ataletik lehen artikulua da interesgarriena, Valentin Garcia Yebra-k "Itzulpena eta Itzultzailearen hizkuntzaren aberasteaz" egiten duena. Aurreko alean hasitakoaren jarraipena da eta, itxura denez, luzea izango da guztira, zeren oraindik ere gaztelaniazko itzulpenak historian zehar gazteleraren finkapenean izan duen eragina esplikatzen du, gaingiroki, erreinuz erreinu eta mendenz mende, bitxikeriak eta garai desberdinetako iritziak azalduaz. Ale honetan XII. eta XIII. mendeetatik Errege Katolikoengana (1471-1504) doan aldia hanzen du aztergai, eta bukaeran dioenez hurrengoan hasiko da esplikatzen "zeintzuk diren eta nola funtzionatzen duten itzulpenak adierazpide beza a darabilen hizkuntza moldeatzen eta aberasten duten mekanismoak".

Itzultzaile eta interpretarien eskolatzeari dagokion artikulua Kataluniako Itzulizaile eta Interpretari Eskola Unibertsitarioak egina da eta benan esaten denez, gaurko egunean eskola hon lotzen duen marko juridikoa ez da egokia i tzu ltzai le ak ongi prestatzeko eta, horrenbestez, proposamen bat egi ten da "Itzultzaile eta Interpretari Eskola Unibensitarioak" berregituratuaz Europako Elkartekoaren arauerako "Itzultzaile eta Interpretarien Goimailako Institutuak" sortzeko. Ikasketa Plangintza berriko ikastaldia lau unetakoa da eta benan emandako titulua lizentziaturaren baliokide litzateke. Gainera, Europako Elkaneak laguntzak ematen ditu europar unibertsitateekin kolaboratuaz ikasketa programa komunak eragiten dituzten unibensitateentzat, etorkizunean elkarren anean ikasleak trukatu eta elkarren osagarri izatera lagunduko duen zubia eraikitzearren.

Beste artikulu batean. konputadorak itzultzailearen lanerakG ematen duen laguntza handia omen dela dagoeneko dio Carol Chisholm-ek eta, zenbait programaren esplikazio labur bat eman ondoren, esaten du etorkizunean ere itzultzailea ezinbestekoa izango dela baina ordenagailuak zeregin handia izango duela itzulpenean.

Izen propioei buruzko artikuluan, senide aneko loturez, generoaz, maiuskula eta minuskularen erabileraz, instituzioen izenak itzultzeaz edo ez itzultzeaz, etab. mintzo zaigu Jiri Elman.

J. L. Agote